Zer zen ezinbestekoa obra bat pertsona eskolagabetuen artean zabaltzeko? Literatura. Prosako testuak eta lirika. Kantua eta errezitazioa.
Nola zegoen poesia probentzala idatzita? Probentzeraz. Trobadoreek eta juglarrek eginiko testuen bidez. Gehienetan latin hutsez idazten zen, baina herri txiki neta xumeetan Europako hizkuntza berriak erabiltzen hasi ziren.
Zertan ezberdintzen ziren trobadoreak eta juglarrak? Trobadoreak pribilegiatuak ziren, eta juglarrak, ordea, pribilegiorik gabeak. Trobadoreak jantziagoak eta itzal handiagokoak ziren. Gainera, ez ziren klerokoak. Trobadoreek obrak idazten zituzten. Juglarrek, berriz, musikariak ziren.
Zein azpigenero bereizten ziren poesia probentzalean? Canso, Sirvientes, Pastorela, Planh eta Tenso. Cansa, Sirviente, Pastorela, Plan eta Tensión. Canso, Sirvientes, Pastorela, Planh, Satiriko eta Tenso.
Nortzuk ziren trobadoreen entzule gehienak? Aristokratak. Pribilegiatuak. Erantzun guztiak zuzenak dira.
Zeintzuk ziren abenturazko nobelen protagonista ohikoenak? Armadak. Nobleak. Zaldunak.
Nork idatzi zuen Arturo erregearen istorioa? Lancelot-Graal. Chretien de Troyes. Gottfried von Strassburgen Tristán.
Nola zeuden zientziari eta historiari buruzko liburuak idatzita? Gaur egun idatzita dauden bezala. Garai hartan ez ziren existitzen. Prosan.
Zer edo nor zen "Roman de Renart"? Erdi Aroko poeta garrantzitsu bat. Azeri bati buruzko poema barregarrien sorta. Gizakien artean bizi zen azeri bati buruzko nobela.
Zer da epika? Protagonista bezala heroiak zituzten herrietan kantatzen ziren istorioen generoa. Erdi Aroan idatzi zen Ultramarren konkista kontatzen duen nobela. Maitasunari buruzko poesiak hartzen duen izena da.
Zer gertatu zitzaion Erromatar inperioari arte erromatarra Europatik zabaldu zenean? Ezer ez: jadanik ez zen existitzen, Erdi Aroaren hasieran haren gainbehera gertatu zen eta. Bere botereak berreskuratu zituen. Nahiz eta oso ahula izan, Europako kultura berriz ere menderatzea lortu zuen.
Zein da arte erromanikoaren ezaugarrik garrantzitsuena? Apaltasuna eta soiltasuna. Erlijiositatea. Edertasuna eta dekorazioa.
Nolakoak ziren garai hartako artistak? Famatuak eta aberatsak. Xumeak eta pobreak, nahiz eta nahiko ezagunak izan. Ezezagunak.
Zer zen beharrezkoa eraikinak eraikitzeko? Harria, material nagusia, eta elementu erromatarrak, hala nola kupulak eta kanoi-gangak. Harria eta beste hainbat material, hala nola egurra. Zutabeak, edozein materialez eginiko teilatuak oratzeko.
Nola apaintzen ziren eraikinak? Kolore bizi eta indartsuekin barrualdetik margotuz. Zutabe eta arku gehiago jarriz. Eskulturak eraikinen barrualdean eta kanpoaldean jarriz.
Zer eginkizun zeukaten eskulturek? Biblian eta testu erlijiosoetan agertzen ez ziren eszena berriak irudikatzea. Apaintzeaz gain, analfabetoak ziren pertsonei kristautasunaren pertsonaiak eta gaiak erakutsiz. Elementu erromatarrak apaintzeko, eraikinak egiterakoan nahiko itxura zatarra geratzen zitzaien eta.
Zer motatako eskulturak egiten ziren? Gai ugari erabiltzen zituzten erlijioaz gain. Eskulturak nahiko txikiak ziren, kolorerik gabekoak. Oso handiak eta sinbolikoak. Erabiltzen zen gai bakarra erlijioa zenez, eskultura guztiak antzekotasun asko zituzten. Erlijiosoak. Hainbat motibo ezberdin erabiltzen ziren: alegiazko animaliak, bizitza normaleko eszenak, sinboloak….
Zertan dira erromatar eskultura eta pintura antzekoak? Apaintzeko eginkizuna zuten eta gai erlijiosoak erabiltzen ziren. Ez zuten naturalismoa: modu eskematikoen egiten ziren. Erantzun guztiak zuzenak dira.
Normalean, zer eraikin mota apaintzeko erabiltzen ziren pinturak? Elizak. Tenpluak. Edozein eraikin mota.
Zer pintura mota aurki ditzazkegu? Horma-pintura, tablak eta miniaturak. Teila-pintura, erlijiosoak eta miniaturak. Horma-pintura, tablak eta liburuetakoak.
|
