Zeintzuk dira barne inguruneko likido motak? Likido interstiziala
Linfa
Odola Hondakin urina
Linfa
Odol urea Likido interstiziala
Proteinak
digestio likidoak Odola
Linfa
Gernu likidoa.
Linfaren 3 funtzioak: Heste meharreko gantza xurgatuak garraiatu
Defentsa zelulak bota
Sobera likido intertiziala bildu eta odolera itzulti Heste meharreko gantzak xurgatu
Defentsa zelulak garraiatu
Sobera likido intertiziala bildu eta odolera itzulti Heste meharreko gantza xurgatuak garraiatu
Defentsa zelulak garraiatu
Sobera likido intertiziala bildu eta odolera itzulti Heste meharreko gantza xurgatuak garraiatu
Defentsa zelulak bildu
Sobera likido intertizialara itzuli eta odola bildu.
Linfaren bi osagaiak: Linfa hodiak:
Balbulak dituzte kanpoan, noranzko bakarra izan dezan, linfa odolean isuriz.
Linfa gongoilak:
Linfa hodietako zabalguneak, galtzarbeetan, izterrondoetan, lepoan eta odol hodi nagusietan oso ugariak. Infekzioak daudenean, defentsa zelulak sortu eta gongoil tamaina handitu. Linfa hodiak:
Balbulak dituzte barruan, noranzko bakarra izan dezan, linfa odolean isuriz.
Linfa gongoilak:
Linfa hodietako zabalguneak, galtzarbeetan, izterrondoetan, lepoan eta odol hodi nagusietan oso gutxi. Infekzioak daudenean, defentsa zelulak sortu eta gongoil tamaina handitu. Linfa gongoilak:
Balbulak dituzte barruan, noranzko bakarra izan dezan, linfa odolean isuriz.
Linfa hodiak:
Linfa hodietako zabalguneak, galtzarbeetan, izterrondoetan, lepoan eta odol hodi nagusietan oso ugariak. Infekzioak daudenean, defentsa zelulak sortu eta gongoil tamaina handitu. Linfa hodiak:
Balbulak dituzte barruan, noranzko bakarra izan dezan, linfa odolean isuriz.
Linfa gongoilak:
Linfa hodietako zabalguneak, galtzarbeetan, izterrondoetan, lepoan eta odol hodi nagusietan oso ugariak. Infekzioak daudenean, defentsa zelulak sortu eta gongoil tamaina handitu.
Odolaren konposizioaren motak: Eritrozitoak (globulu zuriak):
Zitoplasman hemoglobina, honek oxigeno eta karbonoa hartu eta garraiatu.
Birikietan gas trukea egin: CO2 kanporatu eta O2 hartu zelulei eramateko.
Leukozitoak (globulu gorriak): Defentsa zelulak, infekzioetatik babesteko.
Tronbozitoak (plaketak): Odol koagulazioan parte hartu eta odol hodietako zauriak ixten dituzte.
Plasma: Odol zelulak kentzean geratzen den likidoa, urez eta proteinez osatua (antigorputzak) Eritrozitoak (globulu gorriak):
Zitoplasman hemoglobina, honek oxigeno eta karbonoa hartu eta garraiatu.
Birikietan gas trukea egin: CO2 kanporatu eta O2 hartu zelulei eramateko.
Leukozitoak (globulu zuriak): Defentsa zelulak, infekzioetatik babesteko.
Tronbozitoak (plaketak): Odol koagulazioan parte hartu eta odol hodietako zauriak ixten dituzte.
Plasma: Odol zelulak kentzean geratzen den likidoa, urez eta proteinez osatua (antigorputzak) Eritrozitoak (globulu gorriak):
Zitoplasman hemoglobina, honek oxigeno eta karbonoa hartu eta garraiatu.
Birikietan gas trukea egin: CO2 kanporatu eta O2 hartu zelulei eramateko.
Leukozitoak (globulu zuriak): Defentsa zelulak, infekzioetatik babesteko.
Tronbozitoak (plaketak): Odol koagulazioan parte hartu eta odol hodietako proteinak ixten dituzte.
Plasma: Odol zelulak kentzean geratzen den likidoa, urez eta zauriez osatua (antigorputzak) Eritrozitoak (globulu gorriak):
Zitoplasman hemoglobina, honek oxigeno eta karbonoa hartu eta garraiatu.
Birikietan gas trukea egin: CO2 hartu eta O2 kanporatu zelulei kentzeko.
Leukozitoak (globulu zuriak): Defentsa zelulak, infekzioetatik babesteko.
Tronbozitoak (plaketak): Odol koagulazioan parte hartu eta odol hodietako zauriak ixten dituzte.
Plasma: Odol zelulak kentzean geratzen den likidoa, urez eta proteinez osatua (antigorputzak).
Odolaren funtzioak: Substantziak garraiatzea:
CO2 --> Zeluletatik digestio aparatura
Hondakinak --> Zeluletatik iraitz aparatura
Oxigenoa--> Birika albeoloetatik zeluletara
Mantenugaiak--> Digestio hoditik biriki albeoloetara
Organismoa babestea:
Odol proteinek (antigorputzek) infekzioa aurreikusi eta leukozitoek babestu ( infekzioaren aurka borrokatu)
Tenperatura erregulatu:
Gure gorputzak 37º behar ditu ondo funtzionatzeko, odolak honetan lagundu eta mantendu. Substantziak garraiatzea:
CO2 --> Zeluletatik biriki albeoloetara
Hondakinak --> Zeluletatik iraitz aparatura
Oxigenoa--> Birika albeoloetatik zeluletara
Mantenugaiak--> Digestio hoditik zeluletara
Organismoa babestea:
Odol leukozitoek (antigorputzek) infekzioa aurreikusi eta proteinek babestu ( infekzioaren aurka borrokatu)
Tenperatura erregulatu:
Gure gorputzak 27º behar ditu ondo funtzionatzeko, odolak honetan lagundu eta mantendu. Substantziak garraiatzea:
CO2 --> Zeluletatik biriki albeoloetara
Hondakinak --> Zeluletatik iraitz aparatura
Oxigenoa--> Birika albeoloetatik zeluletara
Mantenugaiak--> Digestio hoditik zeluletara
Organismoa babestea:
Odol proteinek (antigorputzek) infekzioa aurreikusi eta leukozitoek babestu ( infekzioaren aurka borrokatu)
Tenperatura erregulatu:
Gure gorputzak 37º behar ditu ondo funtzionatzeko, odolak honetan lagundu eta mantendu. Substantziak garraiatzea:
CO2 --> Zeluletatik uzki albeoloetara
Hondakinak --> Zeluletatik iraitz aparatura
Oxigenoa--> Bihotzetik digestio aparatura
Mantenugaiak--> Digestio hoditik zeluletara
Organismoa babestea:
Odol proteinek (antigorputzek) infekzioa aurreikusi eta leukozitoek babestu ( infekzioaren aurka borrokatu)
Tenperatura erregulatu:
Gure gorputzak 37º behar ditu ondo funtzionatzeko, bitaminak honetan lagundu eta mantendu.
Odol hodiak: Kapilarrak:
Sare adarkatua eta mikroskopikoa.
Zelula lau geruza (endotelioa), mehea substantzia asko zeharkatzeko (gas, mantenugaiak...)
Zainak:
Odola organoetatik bihotzera daramaten hodiak.
Balbulak dituzte, odola atzera ez joateko.
Arteriak:
Odola bihotzetik organoetara eraman.
Lodiak, gogorrak eta elastikoak, presio handia jasateko. Kapilarrak:
Sare adarkatua eta mikroskopikoa.
Zelula lau geruza (endotelioa), mehea substantzia asko zeharkatzeko (gas, mantenugaiak...)
Arteriak:
Odola organoetatik bihotzera daramaten hodiak.
Balbulak dituzte, odola atzera ez joateko.
Zainak:
Odola bihotzetik organoetara eraman.
Lodiak, gogorrak eta elastikoak, presio handia jasateko. Kapilarrak:
Sare adarkatua eta handia.
Zelula lau geruza (endotelioa), mehea substantzia asko zeharkatzeko (gas, mantenugaiak...)
Zainak:
Odola organoetatik bihotzera daramaten hodiak.
Balbulak dituzte, odola atzera joateko.
Arteriak:
Odola bihotzetik uzkira eraman.
Lodiak, gogorrak eta elastikoak, presio handia jasateko. Kapilarrak:
Sare adarkatua eta mikroskopikoa.
Zelula karratuar geruza (endotelioa), mehea substantzia asko zeharkatzeko (gas, mantenugaiak...)
Arteriak:
Odola organoetatik bihotzera daramaten hodiak.
Balbulak dituzte, odola atzera ez joateko.
Zainak:
Odola bihotzetik organoetara eraman.
Lodiak, gogorrak eta elastikoak, presio handia jasateko.
Bihotzaren anatomia: Bost barrunbe:
Bi aurikula --> Goiko barrunbeak
Hiru bentrikulu --> Behekoak, aurikulak baino handi eta gihartsuagoak, odola gorputz osora eramateko
Bentrikulu arteko pareta:
Ezkerreko barrunbe eta eskuinekoak bereizteko pareta.
Bentrikulu trikuspidea:
Ezker aurikula eta bentrikulua komunikatu.
Balbula mitrala:
Ezker aurikula eta bentrikulua komunikatu
Odola aurrera joatea, inoiz ez atzerantz Lau barrunbe:
Bi aurikula --> Goiko barrunbeak
Bi bentrikulu --> Behekoak, aurikulak baino handi eta gihartsuagoak, odola gorputz osora eramateko
Bentrikulu arteko pareta:
Ezkerreko barrunbe eta eskuinekoak bereizteko pareta.
Bentrikulu trikuspidea:
Eskuin aurikula eta bentrikulua komunikatu.
Balbula mitrala:
Ezker aurikula eta bentrikulua komunikatu
Odola aurrera ez joatea, beti atzerantz Lau barrunbe:
Bi aurikula --> Goiko barrunbeak
Bi bentrikulu --> Behekoak, aurikulak baino handi eta gihartsuagoak, odola gorputz osora eramateko
Bentrikulu arteko pareta:
Ezkerreko barrunbe eta eskuinekoak bereizteko pareta.
Bentrikulu trikuspidea:
Eskuin bentrikulua eta aurikula komunikatu.
Balbula mitrala:
Ezker aurikula eta bentrikulua komunikatu
Odola aurrera joatea, inoiz ez atzerantz Lau barrunbe:
Bi aurikula --> Goiko barrunbeak
Bi bentrikulu --> Behekoak, aurikulak baino handi eta gihartsuagoak, odola gorputz osora eramateko
Bentrikulu arteko pareta:
Ezkerreko barrunbe eta eskuinekoak bereizteko pareta.
Bentrikulu trikuspidea:
Eskuin aurikula eta bentrikulua komunikatu.
Balbula mitrala:
Ezker aurikula eta bentrikulua komunikatu
Odola aurrera joatea, inoiz ez atzerantz.
Bihotz odol hodiak: Arteriak: 2 daude
Birika arteria--> odola ezker bentrikulutik birikietara doan hodia, O2 gutxi eta CO2 asko, birikiak oxigenatu.
Aorta arteria--> odola eskuin bentrikulutik gorputzera doana, O2 asko eta CO2 asko, zelulak oxigenatu.
Zainak: Bihotzera doaz, 2 daude
Kaba zainak (2) --> gorputzetik pasatu bihotzera (eskuin aurikulara) O2 gutxi eta CO2 asko
Birika zainak (4) --> birikietatik pasatu bihotzera (ezker aurikulara) O2 asko eta CO2 gutxi Arteriak: 2 daude
Birika arteria--> odola eskuin bentrikulutik birikietara doan hodia, O2 gutxi eta CO2 asko, birikiak oxigenatu.
Aorta arteria--> odola ezker bentrikulutik gorputzera doana, O2 asko eta CO2 gutxi, zelulak oxigenatu.
Zainak: Bihotzera doaz, 2 daude
Kaba zainak (2) --> gorputzetik pasatu bihotzera (eskuin aurikulara) O2 gutxi eta CO2 asko
Birika zainak (4) --> birikietatik pasatu bihotzera (ezker aurikulara) O2 asko eta CO2 gutxi Arteriak: 3 daude
Birika arteria--> odola eskuin bentrikulutik birikietara doan hodia, O2 gutxi eta CO2 asko, birikiak oxigenatu.
Aorta arteria--> odola ezker bentrikulutik gorputzera doana, O2 asko eta CO2 gutxi, zelulak oxigenatu.
Kaba arteriak (2) --> gorputzetik pasatu bihotzera (eskuin aurikulara) O2 gutxi eta CO2 asko
Zainak: Bihotzera doaz, 1 dago
Birika zainak (4) --> birikietatik pasatu bihotzera (ezker aurikulara) O2 asko eta CO2 gutxi Arteriak: 1 dago
Aorta arteria--> odola ezker bentrikulutik gorputzera doana, O2 asko eta CO2 gutxi, zelulak oxigenatu.
Zainak: Bihotzera doaz, 3 daude
Birika zainak --> odola eskuin bentrikulutik birikietara doan hodia, O2 gutxi eta CO2 asko, birikiak oxigenatu.
Kaba zainak (2) --> gorputzetik pasatu bihotzera (eskuin aurikulara) O2 gutxi eta CO2 asko
Birika zainak (4) --> birikietatik pasatu bihotzera (ezker aurikulara) O2 asko eta CO2 gutxi.
Odolaren ibilbidea bihotzean: 1) O2 gutxi eskuin aurikulara iritsi kaba zainetan
2) Eskuin bentrikulura pasatu balbula trikuspidetik
3)Bihotzetik atera eta birika arteriatik birikietara O2 hartzera
4) Odol oxigenatua birikietatik ezker aurikulura doa
5) Ezker bentrikulura pasatu balbula mitraletik
6) Aorta arteriatik atera gorputz zelula guztiak oxigenatzeko 1) O2 asko eskuin aurikulara iritsi kaba zainetan
2) Eskuin bentrikulura pasatu balbula trikuspidetik
3)Bihotzetik atera eta birika arteriatik birikietara CO2 hartzera
4) Odol oxigenatua birikietatik eskuin aurikulura doa
5) Ezker bentrikulura pasatu balbula mitraletik
6) Aorta arteriatik atera gorputz zelula guztiak oxigenatzeko 1) O2 gutxi eskuin aurikulara iritsi kaba arteriatan
2) Eskuin bentrikulura pasatu balbula trikuspidetik
3)Bihotzetik atera eta birika arteriatik birikietara O2 hartzera
4) Odol oxigenatua birikietatik eskuin aurikulura doa
5) Ezker bentrikulura pasatu balbula mitraletik
6) Aorta arteriatik sartu gorputz zelula guztiak oxigenatzeko 1) O2 gutxi eskuin aurikulara iritsi kaba zainetan
2) Eskuin bentrikulura pasatu balbula trikuspidetik
3)Bihotzetik atera eta birika arteriatik birikietara O2 hartzera
4) Odol oxigenatua birikietatik ezker aurikulura doa
5) Eskuin bentrikulura pasatu balbula trikuspidetik
6) Aorta arteriatik atera gorputz zelula guztiak oxigenatzeko.
Bihotz zikloa: Ponpa moduan lan egin, bi mugimendu mota:
Uzkurdura--> Sistolea
Erlaxatzea --> Diastolea
Mugimendu desberdinak zikloaren arabera:
Sistole aurikularra--> Aurikulak zabaldu odola bentrikuluetara pasatzeko.
Diastole bentrikularra--> Bentrikuluak uzkurtu odola arterietatik ateratzeko.
Diastolea--> Bihotzeko paretak erlaxatu odola bihotzean sartzeko. Ponpa moduan lan egin, bi mugimendu mota:
Uzkurdura--> Diastolea
Erlaxatzea --> Sistolea
Mugimendu desberdinak zikloaren arabera:
Sistole aurikularra--> Bentrikuluak uzkurtu odola arterietatik ateratzeko.
Sistole bentrikularra--> Aurikulak uzkurtu odola bentrikuluetara pasatzeko.
Diastolea--> Bihotzeko paretak erlaxatu odola bihotzean sartzeko. Ponpa moduan lan egin, bi mugimendu mota:
Uzkurdura--> Sistolea
Erlaxatzea --> Diastolea
Mugimendu desberdinak zikloaren arabera:
Sistole aurikularra--> Aurikulak uzkurtu odola bentrikuluetara pasatzeko.
Sistole bentrikularra--> Bentrikuluak uzkurtu odola arterietatik ateratzeko.
Diastolea--> Bihotzeko paretak erlaxatu odola bihotzean sartzeko. Ponpa moduan lan egin, bi mugimendu mota:
Uzkurdura--> Sistolea
Erlaxatzea --> Diastolea
Mugimendu desberdinak zikloaren arabera:
Sistole aurikularra--> Aurikulak uzkurtu odola bentrikuluetatik ateratzeko.
Sistole bentrikularra--> Bentrikuluak uzkurtu odola arterietatik sartzeko.
Diastolea--> Bihotzeko paretak erlaxatu odola bihotzean sartzeko.
Zirkulazio bikoitza: Birika zirkulazioa: Bihotzetik gorputzera eta buelta
--> Odol desoxigenatua eskuin bentrikulutik atera birikietara joateko.
--> Albeoloetan O2 hartu eta CO2 kanporatu
--> Odol oxigenatua ezker aurikulura doa
Zirkulazio sistemikoa: Bihotzetik birikietara eta buelta
--> Odol oxigenatua ezker bentrikulutik atera eta gorputz osora joan
--> Gorputz zelulek odolari O2 hartu eta CO2 eman (hondakinak)
--> Odol desoxigenatuak eskuin aurikulura doa Birika zirkulazioa: Bihotzetik birikietara eta buelta
--> Odol desoxigenatua eskuin bentrikulutik atera
birikietara joateko.
--> Albeoloetan CO2 hartu eta O2 kanporatu
--> Odol oxigenatua ezker aurikulura doa
Zirkulazio sistemikoa: Bihotzetik gorputzera eta buelta
--> Odol oxigenatua eskuin bentrikulutik atera eta gorputz osora joan
--> Gorputz zelulek odolari O2 hartu eta CO2 eman (hondakinak)
--> Odol desoxigenatuak eskuin aurikulura doa Birika zirkulazioa: Bihotzetik birikietara eta buelta
--> Odol oxigenatua eskuin bentrikulutik atera birikietara joateko.
--> Albeoloetan O2 kanporatu eta CO2 hartu
--> Odol oxigenatua ezker aurikulura doa
Zirkulazio sistemikoa: Bihotzetik gorputzera eta buelta
--> Odol desoxigenatua ezker bentrikulutik atera eta gorputz osora joan
--> Gorputz zelulek odolari O2 hartu eta CO2 eman (hondakinak)
--> Odol oxigenatuak eskuin aurikulura doa Birika zirkulazioa: Bihotzetik birikietara eta buelta
--> Odol desoxigenatua eskuin bentrikulutik atera birikietara joateko.
--> Albeoloetan O2 hartu eta CO2 kanporatu
--> Odol oxigenatua ezker aurikulura doa
Zirkulazio sistemikoa: Bihotzetik gorputzera eta buelta
--> Odol oxigenatua ezker bentrikulutik atera eta gorputz osora joan
--> Gorputz zelulek odolari O2 hartu eta CO2 eman (hondakinak)
--> Odol desoxigenatuak eskuin aurikulura doa.
Iraizketa: Zelula hondakinak organismora sartzeko prozesua.
Honakoak parte hartu:
--> Birikiak --> CO2 kanporatu.
--> Izerdi guruinak --> Izerdia kanporatu
--> Gibela --> Digestio eta botiken hondakinak kanporatu.
--> Giltzurrunak --> Zelula hondakinak kanporatu gernuaren bidez. Zelula hondakinak organismotik kanporatzeko prozesua.
Honakoak parte hartu:
--> Birikiak --> CO2 kanporatu.
--> Izerdi guruinak --> Izerdia kanporatu
--> Gibela --> Digestio eta botiken hondakinak kanporatu.
--> Giltzurrunak --> Zelula hondakinak kanporatu gernuaren bidez. Zelula hondakinak organismotik kanporatzeko prozesua.
Honakoak parte hartu:
--> Birikiak --> O2 kanporatu.
--> Izerdi guruinak --> Izerdia sartu
--> Gibela --> Digestio eta botiken hondakinak hartu.
--> Giltzurrunak --> Zelula hondakinak kanporatu gernuaren bidez. Zelula hondakinak organismotik kanporatzeko prozesua.
Honakoak parte hartu:
--> Birikiak --> CO2 kanporatu.
--> Izerdi guruinak --> Izerdia kanporatu
--> Giltzurrunak --> Digestio eta botiken hondakinak kanporatu.
--> Gibela --> Zelula hondakinak kanporatu gernuaren bidez.
Gernu sistemaren osagaiak: Giltzurrunak:
Odola garbitu, hondakinak iragaziz, gernua hartuz.
Gernubideak:
Giltzurrun bakoitzetik uretra izeneko hodi bat maskuriara doana.
Maskurian gernua metatzen duen poltsa gihartsu eta malgua da.
Gernuaz betetzean uretraren bidez kanporatu.
--> Gizonezkoak uretra laburragoa eta hodi komuna ugaltze aparatuarekin
--> Emakumezkoek luzeagoa eta ugaltze aparatuarekiko independentea Gernubideak:
Odola garbitu, hondakinak iragaziz, gernua eratuz.
Giltzurrunak:
Giltzurrun bakoitzetik ureter izeneko hodi bat maskuriara doana.
Maskurian gernua metatzen duen poltsa gihartsu eta malgua da.
Gernuaz betetzean uretraren bidez kanporatu.
--> Gizonezkoak uretra luzeagoa eta hodi komuna ugaltze aparatuarekin
--> Emakumezkoek laburragoa eta ugaltze aparatuarekiko independentea Giltzurrunak:
Odola garbitu, hondakinak iragaziz, gernua eratuz.
Gernubideak:
Giltzurrun bakoitzetik ureter izeneko hodi bat maskuriara doana.
Maskurian gernua metatzen duen poltsa gihartsu eta malgua da.
Gernuaz betetzean uretraren bidez kanporatu.
--> Gizonezkoak uretra luzeagoa eta hodi komuna ugaltze aparatuarekin
--> Emakumezkoek laburragoa eta ugaltze aparatuarekiko independentea Giltzurrunak:
Odola garbitu, hondakinak iragaziz, gernua eratuz.
Gernubideak:
Gernubide bakoitzetik ureter izeneko poltsa bat maskuriara doana.
Maskurian gernua metatzen duen hodi gihartsu eta malgua da.
Gernuaz betetzean uretraren bidez sartu.
--> Gizonezkoak uretra luzeagoa eta hodi komuna ugaltze aparatuarekin
--> Emakumezkoek laburragoa eta ugaltze aparatuarekiko independentea.
Giltzurrunaren osagaiak: Azala --> kanpoaldeko zatia
Giltzurrun pelbisa --> barrualdean, inbutu itxurako zatia
Muina--> azalaren eta pelbisaren arteko zatia Azala --> barrualdean, inbutu itxurako zatiakanpoaldeko zatia
Giltzurrun pelbisa --> kanpoaldeko zatia
Muina--> azalaren eta pelbisaren arteko zatia Muina --> kanpoaldeko zatia
Giltzurrun pelbisa --> barrualdean, inbutu itxurako zatia
Azala--> azalaren eta pelbisaren arteko zatia Azala --> kanpoaldeko inbutua
Giltzurrun pelbisa --> barrualdean, hodi itxurako zatia
Muina--> azalaren eta pelbisaren arteko zatia.
|
